Қазақ лексикографиясы соңғы жарты гасыр ішінде тек сан жағынан ғана көб-ейіп өсіп қойған жоқ, сөздіктің түр-түрі де молайды. Қырқыншы елуінші жылдары шыққан сөздіктер мен соңғы жылдары жарык, көрген сөздіктер тек көлем жагынан ғана емес,...
Сауаттылық сөздсрді белгілі ережелсрге сәйкес дүрыс жазу-мен гана көрінбейді, оларды дұрыс әйтып, дұрыс оқумен де бағаланады. Өйткені сөз біткеннің бәрі бірдей қалай жазылса, солай оқыла бсрмейді, көп реттс оларды қалыптасқап орфоэпиялық жүйеге келтіріп сөйлеуді...
Фразсологиялық сөздік тілдсгі сан алуан тұрақты сөз тір-кестерді жинақтап, соларға кең түсінік береді. Біздіц тіліміз фразеологияға соншалыкты бай.
Этимологиялық сөздік белгілі бір тілдегі сөздердің шығу төр кінін, олардың бастапқы дыбысталу түрі мен мағынасын анық тайды. Тілдің даму барысында сөздер тұр-тұрпаты мен мән мағынасы жағынан қандайлық өзгерістерге ұшыр-ағандығы ай қындалады. Яғни сөздің о...
Белгілі бір ақын-жазушының шығармаларының тіліне арналған сөздікті арнаулы сөздік деп атайды. Әрбір ұлы жазушы өз заманның куәсы айнасы. Олар өздері өмір сүрген дәуірінің саяси-әлеуметтік және қоғамдық өміріне қалай болса солай, немқұрайды қарап отыра алмайды. Жақсығына сүйініп,...
Өз тіліндегі мәндес сөздерді жинақтап, жеке сөздік етіп шы-гару тәжірибесі алдыңғы озық мәдениетті елдердің көбінде бар. Орыс халқы өз тіліпдегі сшюнимдер сөздігін шығарумен екі ғасырдан астам уақыт бойы айналысып келе жатыр. Соның нәтижесінде үлкенді-кішілі...
Қазақ халқының ауызекі сөйлеу тілінде қыруар жергілікті еоекшеліктер бар Бүлардың көпшілігі фонетика мен граммйтикадан гөрі лексика саласында жиірек үшырасады. Қазақ тіліндегі сөз таптарының барлық түрінен де жергілікті ерекшеліктер табылады. Бірақ бір сөз табы (зат...
Түсіндірме сөздіктің алға қоятын мақсаты бір тілде, белгілі дәуірде, жалпы халықтық сипат алған сөздерге мағыналық, стильдік әрі грамматикалық жағынан сипаттамалар беріп, тілдің қазіргі даму сатысындағы сөздік құрамыньщ сан мөл-шерін біршама анықтау. Солардың мағыналық нормаларын,...
Орфография (емле) бір тілдегі сөздердің дұрыс жазылуы нормаларын белгілейді. Ал дұрыс жазудағы негізгі мақсат — ойды жазба түрде айқын етіп, дәл жеткізу. Сол үшін орфографиялық ережелер де жалпыға бірде олай, бірде былай екі түрлі...
Белгілі бір тілдегі ғылымы мен техника саласындары арнаулы атаулар сөздігін терминологиялыщ сөздік деп атайды. Бұлар бәрі топталып бір сөздік түрінде де, әр ғылым саласының терминдері бойынша жеке-жеке кітап болып та шыға береді.
