Есімдіктердің қолданылу аясы кең. Бұл ерекшелік ең алдымен олардың лексика-грамматикалық табиғатьша байланысты. Өйткені олар басқа сөздердің, әсіресе зат пен онын, сынын білдіретін сөз-дердің орнына айтылып, солардың “орынбасарлары” есебінде жұм-салады. Сондықтан есімдіктер жеке айтылғанда нақты...
Кейбір жекелеген морфологиялық тұлғалар өз мәніне орай бел-гілі бір сөз қолданыс ыңғайында қалыптасады да, белгілі бір сөйлеу стиліне сіңісіп кетеді. Ондай морфологиялық тұлғалар көп емес. Қазақ әдеби тілінде ерте кезден қалылтасып кеткен сөйлеу...
Тіліміздегі сөздердің кейбір топтары белгілі бір стильдік салаға (мейлі ол жазба стиль болсын, әлде сөйлеу стилі формасы болсын) тән болып, қалыптасқан жүйеде ғана қолданылатыны тәрізді, кейбір морфологиялық тұлғалардың да бір жүйеде ғана, бір ыңғайда...
Морфологиялық құрылыс стильдік қолданыс тұрғысынан сөздік қормен салыстырғанда біршама бейтарап екені айқын. Өйткені морфологиялық кұрылыс стильдік топтардың қай саласына да бірдей, барлығына да тән. Сондықтан сөз таптарының немесе сөз тудырушы аффикстер мен сөз өзгерту тәсілдерінің...
Стилистиканың басты мақсаты, бұдан бұрын айтылғандай, жеке сөздер мен грамматикалық тұлғалардың, сондай-ақ синтаксистік конструкциялардың қолданылу заңдылықтары мен экспрессивтік сапасын айқындау. Олай болса грамматикалық стилистиканың басты міндеті — грамматикалық категориялар мен синтаксистік конструкциялардың мәні мен...
Фразеологизмдер — тарихи категория: бұл оған дәуірлік сипат береді. Тұрақты сөз тіркестері жеке сөздер сияқты тілдік единица ретінде жұмсалады да үнемі дамуда болады. Бірақ бұл құбылыс лексикаға карағанда, фразеологизмдерде өте баяу. Оны әр кезде...
Фразеологизмдер тек жалпы халықтық формада ғана қолда-нылмайды. Сонымен қатар өзгертіліп, өңделіп те жұмсалады, бұл тәсіл — көбінесе ақын-жазушыларға тән. Жалпы халықтық қордағы, тұрақты сөз тіркестерін көркемдік мақсатта өңдеп пайдаланудын, мына төмендегідей жолдары бар:
Тілімізде тек қана көнерген сөздер ғана емес, сонымен қатар көнерген сөз тіркестері де бар. Фразеологизмдердің құрамында ар-хаизмдер де, историзмдер де кездеседі. Сондықтан оларды фра-зеологиялық архаизмдер мен фразеологиялық историзмдер деп екі түрлі атау орынды сияқты.
Қай стиль болмасын оның өзінің ерекшелігі болады. Ол ерек-шелік стильдерді бір-бірімен салыстыруда байқалады.Сөйлеу тілінің фразеологиясы күнделікті тұрмыста ауызекі сөйлеуде қол-данылып, оның экспрессивті стильдік бояуы еркелету, әзіл-сықақ, тұрпайы, қарапайымдылық мәнде болса. кітаби тіл фразеологизм-дері көбіне...
Фразеологизмдер ең алғаш сөйлеу тілінде не жазба тілде қол-данылып жалпыға танылады. Қазақ тілінің фразеологизмдерінің дені жазба тіл дамымай тұрып, сөйлеу тілінің негізінде қалыптасқан. Бұл топқа қазақ тіліндегі идиом, мақал-мәтелдер және нақыл сөздер жатады....
