Рубрика: Биология

Адолескария (лат. adolesco — өсем, үлкейем) кейбір трематодтардың сонғы личинкалық сатысы мысалы: бауыр құртының. Адолескария аралық иесінен (моллюскадан) суға шыққан церкариидан дамиды құйрығын тастап балдырларға жағадағы шөптерге немесе тағы да басқа заттарға бекиді. Еркін...

Адмирал (лат. Vanessa atalanta) – көбелек – нимфалидтер тұқымдасы. Қанат құлашы 6 см. Алдыңғы қанатының үсті қара-ақтаңбалары және қызыл қисық орналасқан қызыл жолағы ал шетінде қызыл жолақтар байқалады. Бүкіл Еуропа мен Азияда таралған. Жұлдыз...

Адецидуаттар (грек, а — жоқ; лат. deciduus — түсіп қалу, бөліну) — буаздық кезеңінде, жатырдың ішкі кілегейлі қабығыңда (эндометрийінде) төл туғаннан кейін, арнайы бөлініп түсетін қабықшасы түзілмейтін және болмайтын жануарлар. Адецидуаттарға барлық тұяқты үй...

Аденоформ – афазмидиелар – (Adenohorea — Aphasmidia) – нематодтар класс тармағы. Сезім мүшелері бүкіл дене бойы орналасқан (өсінділер мен папиллалар). Иіс сезу мүшелері амфидалар көлемді басының ек жағында (паразиттерде жоқ). Кейбір түрлерінде көзшелері бар....

Аденомер — (гр. aden — без meros — бөлшек-үлес) жануарлардың көпжасушалы бездерінің соңғы бөлігі сол жерде без сұйық зат бөлініп шығарады. Аденомер түтік тәрізді (түтікті бездер) және шар тәрізді немесе ацинус (альвеоларды бездер) сияқты...

Аденозинтрифосфор қышқылы (АТФ) — аденин, рибоза және фосфор қышқьілы қалдығынан тұратын жоғары энергетикалық қосылыс. АТФ жасушаның басты энергия көзі. Ол жасушаның әр түрлі синтездеріне жұмсалады.

Аденозинмонофосфат (АМФ) — айналымдық (циклдік) нуклеотид. АМФ — организмдегі маңызды биохимиялық реттегіштердің бірі. Ол көптеген гормондар әсерлерінің молекулалық механизміне, жүйке қозуының берілуі, бұлшықетгердің жиырылуы және осы сияқты т.б. процестерге қатысады.

Аденозиндифосфат (АДФ) — аденозиннен және фосфор қышқылының 2 қалдығынан тұратын нуклеотид. АДФ органикалық заттардың тотығуы нәтижесінде бөлінген бос химиялық қуатты (энергияны) пайдаланып, бейорганикалық фосфатпен фосфорлану реакциясына түсіп, аденозинтрифосфатты — АТФ-ті (бос энергияны жинақтаушы қосылыс)...

Аденозин — пурин негізі — адениннен және моносахарид-рибоза көмірсуынан тұратын қосынды (нуклеозид), суда еритін түссіз кристалл, балқу температурасы 229°. Ол адам мен жануарлар организмдерінде аденил қышқьшы ыдыраған кезде түзіледі. Аденозин барлық тірі организмдердің нуклеин...

Аденогипофиз (adenohypopphyisis; грек, aden — без; hypo — төменгі, асты; physis — құрылым) — ұрықтық даму кезінде біріншілік ауыз қуысы эктодермасынан жетілетін гипофиздің безді бөлігі. Гипофиздің бұл бөлігін «безді гипофиз» деп те атайды. Аденогипофизді...