Рубрика: Биология

Аденин (C5H5N5) — пурин негіздерінің тобындағы гетероцикінді қосылыс, түссіз кристалдар; балқу температурасы 360—365°С; ДНҚ және РНҚ нуклеозоидтер – нуклеотидтер нуклеин қышқылдары құрамында құрылымдық компонент ретінде болатын азотты негіз. Пуриннің аминделген туындысы-пуриндік азотты негіз.

Аденил қышқылы — адам мен жануарлар бұлшықеттер ұлпаларының қызметінде маңызды рөл атқаратын қарапайым нуклеотид. Аденил қышқылы фосфор қышқылының бір молекуласынан, дезоксирибозаның бір молекуласынан және адениннен (азоттық негіз) тұрады.

Аддуктор (adductor; лат. ad — ішке қарай; лат. duco — серпу, яғни ішке тарту, жақыңдатқыш) — адамда қол мен аяқ, ал жануарларда алдыңғы және артқы аяқтар буындарына эсер ете отырып, аталған мүшелерді дене түлғасына...

Адгезия (лат. adhaesio — жабысу) — фагоцитоз процесі кезінде қармалатын заттардың (бактериялардың, қызметін тоқтатқан жасушалардың немесе олардың бөліктерінің) ұлпалар макрофагтары (моноциттер туындылары) мен микрофагтардың (лейкоциттер) плазмолеммаларына жабысуы; плазмалық жарғақшаның химиялық құрамына қарай жасушалардың бір-біріне...

Адвентициялық жасуша (лат. adventitius — келімсек) — қан тамырларының сыртқы борпылдақ дәнекер ұлпалық қабықтарында кездесетін шала маманданған жас жасуша. Пішіні ұршық сабына ұқсас ұзынша келген, сопақ ядролы адвентициялық жасушаның цитоплазмасы солғын көкшіл түске (базофильді)...

Адвентициялык қабық (tunika adventitia; лат. tunika — қабық, лат. adventitius — келімсек) — организмнің дене қуыстарынан (көкірек, құрсақ және жамбас қуыстарынан) тыс орналасқан түтікше ағзалардың (жұтқыншақ, көмекей, өңеш пен кеңірдектің мойын бөліктері және тік...

Адвентиция (лат. adventitia, adventicius — сыртқы) қан тамырларының сыртқы қабаты негізінде дәнекер ұлпадан қалыптасқан. Артерия және вена адвентициясының ішінде ұсақ қан тамырлары өтеді олар қан тамырының өзін қоректендіреді (vasa vasorum). Вена және артериола адвентициялары...

‘Адаптация’ (лат. adaptatio — бейімделу) — жануарлар организмдерінің, олардың мүшелер жүйелерінің құрылысы мен қызметі жағынан белгілі бір тіршілік ортасына бейімделу процесі; бір биологиялық түрдің морфофизиологиялық мінез-құлық — популяциялық т.б. оған ыңғайлы табиғи ортада өзіне...

Адамның әлеуметтік тұлға ретіндегі ерекшеліктері Адам — табиғаттың құрамды бір бөлігі, тірі ағзалардың ұзақ уақыт тарихи дамуының жемісі. Көрнекті орыс ғалымы И. П. Павлов адамның табиғаттағы алатын орнын жоғары бағалаған. Ғалым «адам табиғаттың асқақ...

Адамның табиғатқа әсері Адам баласы өзі пайда болған алғашқы кезде табиғатқа тәуелді болды. Табиғатқа табыну алғашқы қауымдық қоғамда басты орын алды. Бірте-бірте халық санының артуы, шаруашылық салаларының дамуы, өнеркәсіптің өркендеуі адамның табиғатқа ықпалын арттыра...