Экономика пәні
Экономика пәні
Экономикалық ілім шаруашылықты рационалды жүргізу заңдылықтары мен әртүрлі деңгейлер мен тарихи кезеңдердегі шаруашылық субъектілерінің мінез құлқын зерттейді.
Экономикалық заңдар дегеніміз бірнеше рет тексерілген, экономикалық процестерді дәлелді түрде жалпылау.
Экономикалық заңдар экономикалық қатынастарды бейнелеу формасы. Олар адамдардың қоғамдық әрекетінің заңдылықтары.
Экономикалық заңдар әлеуметтік, қоғамдық бола отырып, табиғи заңдардан ерекше.
Жаңа заманғы экономикс қоғамның шексіз қажеттіліктері мен сирек ресурстар арасындағы тиімділік туралы ғылым.
Экономикалық ілім пәнін әртүрлі шаруашылық деңгейлеріндегі экономикалық заңдарды зерттеу деп қерастыруға да болады.
Микроэкономика жеке фирма, бірлестік сияқты шаруашылық бірлігінің экономикасын талдайды.
Мезоэкономика халық шаруашылығының салаларының және ұлттық экономика бірліктерінің іс әрекетін зерттейтін экономикалық ілім бөлімі (агроөнеркәсіптік комплекс, әскери өндірістік комплекс, аймақ экономикасы т.б.).
Макроэкономика ұлттық экономиканы тұтас объект ретінде қарастырады. Қоғамның кірісі, байлығы және экономикалық өсім факторлары объект болып табылады. Макроэкономикалық талдау инфляциямен, жұмыссыздықпен күрес, іскерлік белсенділікті ынталандыру және т.б.
Мегаэкономика әлемдік экономика әрекетін және заңдылықтарын зерттейді.
Эмпирикалық зерттеу деген фактілер жинақтаумен байланысты барлық ғылымдарға тән зерттеу әдісі.
Экономикалық ілім экономикалық әрекет принциптерін танытады.
Экономикалық саясат экономикалық мінез құлықты немесе оның салдарын бақылайды немесе оған әсер етеді.
Индукция әдісі фактілерден ілімге логика арқылы өту (жекеден жалпыға). Дедукция керісінше жалпыдан жекеге өту.
Позитивті экономика «не бар» деген сұраққа, ал нормативті экономика «не болу керек» деген сұраққа жауап береді.
Экономикалық ілім тарих, статистика, философия, математика сияқты ғылымдармен байланысты және танымдық, әдістемелік, практикалық қызметтер атқарады. Қоғамдық ғылым ретінде «не өндіру керек», «қалай өндіру керек», «кім үшін өндіру керек» деген сұрақтарға жауап беруі тиіс. Рыноктық экономикада бұл сұрақтарға рынок жауап береді, ал үкімет әлеуметтік бағдарламалар мен кірісті қайта бөлуді қйымдастырушы болып қалады.
