Аденозин — пурин негізі — адениннен және моносахарид-рибоза көмірсуынан тұратын қосынды (нуклеозид), суда еритін түссіз кристалл, балқу температурасы 229°. Ол адам мен жануарлар организмдерінде аденил қышқьшы ыдыраған кезде түзіледі. Аденозин барлық тірі организмдердің нуклеин...

Аденогипофиз (adenohypopphyisis; грек, aden — без; hypo — төменгі, асты; physis — құрылым) — ұрықтық даму кезінде біріншілік ауыз қуысы эктодермасынан жетілетін гипофиздің безді бөлігі. Гипофиздің бұл бөлігін «безді гипофиз» деп те атайды. Аденогипофизді...

Аденин (C5H5N5) — пурин негіздерінің тобындағы гетероцикінді қосылыс, түссіз кристалдар; балқу температурасы 360—365°С; ДНҚ және РНҚ нуклеозоидтер – нуклеотидтер нуклеин қышқылдары құрамында құрылымдық компонент ретінде болатын азотты негіз. Пуриннің аминделген туындысы-пуриндік азотты негіз.

Аденил қышқылы — адам мен жануарлар бұлшықеттер ұлпаларының қызметінде маңызды рөл атқаратын қарапайым нуклеотид. Аденил қышқылы фосфор қышқылының бір молекуласынан, дезоксирибозаның бір молекуласынан және адениннен (азоттық негіз) тұрады.

Аддуктор (adductor; лат. ad — ішке қарай; лат. duco — серпу, яғни ішке тарту, жақыңдатқыш) — адамда қол мен аяқ, ал жануарларда алдыңғы және артқы аяқтар буындарына эсер ете отырып, аталған мүшелерді дене түлғасына...

Адгезия (лат. adhaesio — жабысу) — фагоцитоз процесі кезінде қармалатын заттардың (бактериялардың, қызметін тоқтатқан жасушалардың немесе олардың бөліктерінің) ұлпалар макрофагтары (моноциттер туындылары) мен микрофагтардың (лейкоциттер) плазмолеммаларына жабысуы; плазмалық жарғақшаның химиялық құрамына қарай жасушалардың бір-біріне...

Адвентициялық жасуша (лат. adventitius — келімсек) — қан тамырларының сыртқы борпылдақ дәнекер ұлпалық қабықтарында кездесетін шала маманданған жас жасуша. Пішіні ұршық сабына ұқсас ұзынша келген, сопақ ядролы адвентициялық жасушаның цитоплазмасы солғын көкшіл түске (базофильді)...

Адвентициялык қабық (tunika adventitia; лат. tunika — қабық, лат. adventitius — келімсек) — организмнің дене қуыстарынан (көкірек, құрсақ және жамбас қуыстарынан) тыс орналасқан түтікше ағзалардың (жұтқыншақ, көмекей, өңеш пен кеңірдектің мойын бөліктері және тік...

Адвентиция (лат. adventitia, adventicius — сыртқы) қан тамырларының сыртқы қабаты негізінде дәнекер ұлпадан қалыптасқан. Артерия және вена адвентициясының ішінде ұсақ қан тамырлары өтеді олар қан тамырының өзін қоректендіреді (vasa vasorum). Вена және артериола адвентициялары...