Жетіру — қазақ халқын құраған тайпалар бірлестігінің бірі. Шежіре бойынша, Кіші жүз құрамына енеді. 7 рудан тұрады: Жағалбайлы Кердері Керейіт Табын Тама Телеу Рамадан. Тарихшылар Жетірудың арғы тегін ежелгі түркі тайпалары (телеу, рамадан, тама,...

Жетімдер — қазақ халқының құрамындағы ру. Шежіре бойынша, Орта жүз құрамындағы қоңырат тайпасының көтенші бұтағынан таратылады. Ел аузындағы аңыз бойынша, Жетімдер деп әуелде әкесіз өскен Сұркиік деген жетім баладан тараған Сары, Жаппас, Құба, Тебей...

Жетіасар мәдениеті — Сырдария өзенінің төменгі ағысындағы, оның ескі арнасы Қуаңдарияның бойында орналасқан көне ескерткіштер тобының жиынтық атауы (б.з.б. 1-мыңжылдықтың ортасы — б.з. 9 ғ-дың басы). Бұл ескерткіштердің өзіндік ортақ ұқсастықтарына қарай зерттеушілер бір...

Жетіасар — б.з.б. 3-1 ғасырлардағы қаңлы тайпалары қоныстарының орны. Жосалы темір жол стансаның (Қызылорда облысы) маңындағы бір-біріне жақын бірнеше қоныстардан тұрады. Осы қоныстардың бірі көлемі жағынан үлкен, орташа қоныс болып, онда тайпа ақсүйектері тұрғанға...

Жеті жарғы – Тәуке хан (1678 – 1718) тұсында қабылданған қазақ халқының дәстүрлі әдеп-ғұрып заңдарының жинағы. 17-ғасырда қазақ хандығының ыдырау қаупінің тууына байланысты Тәуке хан елдің ауызбірлігін арттыратын шаралар қарастырып, хандық билікті нығайтуға күш...

Жертөле – жерді қазып, үстін жауып жасайтын жер үй. Жертөленің төбесіне шатыр салмайды. Ертеректе жертөлені тұрғын үй, мал қамайтын қора орнына пайдаланған. Әскери бекіністік сипаттағы құрылыстың бір түрі де жертөле деп аталады.

Желтоқсан — қоғамдық-саяси ұйым. 1989 жылдың жазында құрылған. ұйымның мақсаты 1986 жылғы Желтоқсан көтерілісіне қатысқандарды ақтау, көтеріліске әділ саяси баға беру болды. Ұйым өкілдері 1989 жылдың 16 желтоқсанында Алматыдағы 4 жоғары оқу орнында, одан...

Желтоқсан көтерілісі — 1986 жылы 17 — 19 желтоқсан аралығында Алматыда болған қазақ жастарының КСРО үкіметінің отаршылдық, әміршіл-әкімшіл жүйесіне қарсы наразылық қимылдары. Мазмұны 1 Себептер 2 Көтеріліс хронологиясы 3 Куәгерлердің естеліктері 4 Тарихи маңызы...

Жаңақала көтерілісі — 1930-31 жылдардағы Кеңес өкіметінің саясатына қарсылық актісі. Оған Жаңақала ауданындағы және оған жақын жатқан аудандардың тұрғындары қатысты. Көтерілісті басу кезінде 360 адам тұтқындалды. Тергеу кезінде 71 адам қаза болды. Көтерілісте мына...

Жақсығұлов турнирі — қазақша күрес бойынша Кеңес Одағының Батыры С.Жақсығұлов атындағы республикалық турнир. 1976 жылдан Тасқала ауданының «Жастар» стадионында өткізілді. Турнир жеңімпаздары мен жүлдегерлеріне медальдар, белгілер, жалаушалар, ескерткіш бұйымдар беру дәстүрі қалыптасқан. Құрылған күннен...