Қалақайлар тұқымдасы
Қалақайлар тұқымдасы. Түрлерінің жалпы саны 850-дей (45 туыс). Кішігірім ағаш, жартылай бұта, біржылдық және көпжыддық шөптесін осімдіктер.
Тропикалық және қоңыржай климатты зона-ларда кең тараған. Тропикалық ормандарда коп жағдайда шоптесін жөне бұталы ярустар түзеді. Бұрынғы одақтас республикалардың флорасыңда саны жағынан аз болғаны-мен, аса кең тараған түрлері өседі. Гүлдері дара жынысты немесе қос жынысты, актиноморфты. Гүл шоғыры — әртүрлі тирс. Гүлсерігі қарапайым, тостағаншажа-пырақшалар түрінде болады, 4-мүшелі. Андроцейі 4 аталықтан тұрады, олар гүлсерігінің жапырақшаларына қарама-қарсы орналасады, аталықтың жшшесі гүлдщ ортасына қарай қайырылып түрады. Аналығы бір, екі жеміс жапырақшадан түзілген. Тұқым түрі 1. Жемісі-жаңғақша, олар гүлсерігінің үлғайған ішкі жапырақшаларымен қапталып түрады. Сүт жолдары болмайды. Жапырақтары мен сабақ-тарының сыртын өдетте күйдіргіш түктер жауып түрады.
Құлакцй туысы (крапива — ІМіса). Түрлерінің саны 40-тай. Бұрынғы одақтас республикалардың флорасыңда 10 түрі, ал Қазақстанда 3 түрі кездеседі. Екі жартышардың да тропикалық және қоңыржай климатты облыстарында кең тараған өсімдіктер. Көптеген түрлері мал азығы ретінде құңды өсімдіктер, кейбіреулерін көкөністер ретінде тамаққа пайдаланады, ал кейбіреулері талшықтар алуға қажетті шикізат болып табылады. Қосүйлі қалақай (крапива двудомная — Исііоіса) мен күйдіргіш қалақай (крапива жгучая — ТЛ.игещ) — космополиттер. Қосүйлі қалақайдың гүлдерінің формуласы:
