Валеологияға белгілі болған адамдар және олардың іс-әрекеті

Валеологияға белгілі болған адамдар және олардың іс-әрекеті
Валеология халықтық педагогикамек тығыз байланыста болады. Адамдардың денсаулығының мықты болуына ұлттық әдет-ғұрыпта ерекше айтылады. Валеологая ғылымы жас ғылым оиың пайда болғаны 1987 жылы. Бұл кезде адамдардың сана-сезімі өте тым өскен кез болатын. Осыған байланысты валеологиялық мектептер пайда болған еді.

Қазақстан Республикасында валеологиялық тәлім-тәрбие бе-рудің мектебінің негізін қалаған салауатты өмір сүрудің салтын жасаған Порфирий Ивановтың айқын ізбасары, бірнеше қоғамдық валеологиялық қозалыстың ұйымдастырушысы Сара Алпысқызы Назарбаева екенін айтпай кетуге болмайды.
Оның ең басты қызметінің бірі — ол көп адамдарды өзін-өзіне күшіне сенуге үйрете бідді. Сену адамның десаулығының негізгі жағдайы.
С.А.Назарбаева көптеген адамдарға мысал ретінде көрсете білді. Зерттеуші Л.З.Тельдің айтуына қарағанда, адамға дәрігерлер маңызды емес, олардың емдеу тәсілдсрі, олар қалай адамдарды үйрететіні өте маңызды болып есептелінеді. Сондай ұстаздардың қатарына Сара Алпысқызы Назарбаеваны жатқызуға болады. Өйткені ол көп адамдарды үйрете білді. Бәрімізге белгілі әлемге өйгілі қайырымдылық қорының «Бөбектің» Президенті. Бұл қор көптеген балабақшаларға көмек жасап келеді. Ауру-сырқау ба-лаларды емдейді. Оның ішінде өте ауыр формада ауыратын бала-ларға Қазақстанда және шет мемлекеттерде емделуге жәрдемдесіп келеді. Әсіресе экологиялық жағдайы өте нашар аймақтарда тұратын халықтардың балаларының денсаулығын сақтауда «Бөбек» қоры айрықша роль атқаратыны баршаға белгілі бола бастады. Әсіресе, Арал теңізі аймақтарында және Семей атом-ядролық полигонында тұратын халықтардың бала-шағаларына айрықша көңіл бөлініп отыр. Адамдардың қайғы-қасіретінің бақытсыздығының неден болатын себептерін көрсетіп қоймай, олардан құтылудың жолын көрсетіп беретін адам дүниеге келген болатын. Ол Порфирий Корнеевич Иванов еді. Ғажап адам, тұтас тұлға, ерекше жасалған тұлға, өте жоғары деңгейде дамыған адам. Оның адамгершілігі, жан-дүниесі өте жоғары еді. Оны халық ұстаз деп атап кеткен.
Өте қиыншылық өмірді Иванов көп көрді. Адам айтқысыз қиыншылықтарды басынан өткізді. Терең шахтыларда ауыр жұмыс жасады. Металлургиялық зауыттардың ауыр жұмыстарында да болды. Орман-тоғайлардағы ағаш кесуде істеді. Поезд деполарында жұмыс жасады. Бір кезде оны ауру адамдардың қатарына жатқызып «ес алаң» (шизофрения) деген диагнозды дәрігерлер оған қойды. Осының салдарынан 12 жыл бойы абақтылар мен жындыханаларда болды. Дегенмен Луган облысындағы Верхний Кондрючий хуторы, Ивановтың тұрған жері Мекке сияқты қасиетті жерге айналатынын кім білген. Порфирий Корнеевич Ивановтан ақыл-кеңес алу үшін ашлатынын ешкімде ойламаған.
Ивановтың болжауынша, адамзат баласының бақытсыздыққа ұшырауының, еңбасты себебінің бірі — адамның табиғатпен дұрыс қарым-қатынаста болмауынан деп түсіндіреді. Адам табиғаттың заңдарын білмегендіктен, оған өте көп зиян келтіреді. Ол зиян адамдардың денсаулығына үлкен зиянын тигізеді. Ұстаз табиғатты дұрыс пайдаланудың жолын көрсете білді. Табиғаттың күшін өзі жақсы түсінді. Өзі көзімен көрді, қолымен ұстады.
Адамдардың дснсаулығын арттыратын табиғат деп П.К.Иванов таныды. Олы халыққа түсіндірді. 1930 жылдары денешынықтыру-жаттығудың жолдары өмірге келіп, ол дами бастады. ; Біртіндеп Иванов жүйесінің бес пункті қалыптаса бастады. Ұстаздың жұлдызы жанды. Сол бес пункттердің бірі — адамдармен әрқашан амандасып есен-саулығын сұра. Өзіңе кедергі келтіретіндерді де басқаларға қалама.
Суық суға шомыл, жетісіне бір рет 36 сағат бойы ас-судан аулақ бол! Ішімдік ішпе, темекі шекпе.
Табиғатта өз орныңды біл. Табиғатта салауатты өмір сүруге тырыс. Дұрыс ойлан, дұрыс түсін, дұрыс сөйле, дұрыс көңілді бөл. Өлең айт, күлкідсн ажырама.
«Менің қымбаттым деп жазды — П.К.Иванов — сенің барлық ауруың сенің нәзіктігіңнен пайда болады. Жылылықтан туындайды, содан дамиды, дәмді тағамдардан да неше түрлі дерттер пайда болады, тыныш өмір сүруден көп нәрселерде адам ағзасында пайда болып, қатерлі дертке айналады. «Менің идеямсыз адамдар тіршілік ете алмайды. Ал менің идеал табиғатпен достас, бірге пайдаланып емдел. Дерттерден айық.
П.К.Иванов өзінің қағидаларын «Қарғаш» атты ілімінде жазып кетті. Оны біз оқып үйреніп, іске асыруымыз керек. Ол денсаулықтың кепілі.