Рубрика: Биология

Абиотикалық орта – (гр. ‘a’ — терістеу бөлшек және biotikos — өмір сүру, тірі, жанды) тірі ағзалардың өмір сүруіне әсер ететін органикалық емес заттардың жиынтығы.

Абиоздық факторлар дегеніміз — жарық, температура, ылғалдық, топырақтың ахуалы, сулы ортасының қасиеттері мен құрамы және басқалар тәрізді өлі табиғат факторларының жиынтығы

Абиогенез (гр. ‘a’ — болымсыздық, жоққа шығару, bіos — тіршілік, genesіs — пайда болуы), жансыздан өрбу — тірі табиғатта ферменттердің қатысуынсыз организмнен тыс пайда болатын органикалық қосылыстар; кең мағынасында — эволюциялық даму барысында тіршіліктің...

Абдукция (лат. abductio — сыртқа серпу, алыстату) — адам мен жануарлардың омыртқа бағаналарының бойын бойлай бастан кұйрыққа дейін өтіп, олардың денелерін арқадан құрсаққа қарай тепетең екі жарты бөлікке бөлетін орталық сагиттальды (лат. cagitta —...

Абдандар (Stratiomyidae) — тікжікті қысқа мұртылар тұқымдастары. Денесі 4-18 мм. 1500 астам түрі белгілі. ТМД аймағында 200 түрі бар. Ылғалды ормандарды мекендейді. Көбінесе шатыршагүлдер шырынымен қоректенетін шыбындар

Актин (aktin; гр. aktis — сәуле) — ет жасушасы (талшығы) мен басқа жиырылғыш құрылымдары бар жасушалардағы жиырылу қызметін атқаруға қатысатын жіпше протеин. Актин бұлшықет талшықтары (симпласт) мен миоцит (ет жасушасы) цитоплазмасындағы жиырылғыш миожіпшелердің (миофибриллалардың)...

Аксоқабықша (axolemma; гр. axon — білік; гр. lemma — қабықша) — нейроцит аксоны цитоплазмасының (аксоплазмасының) сыртқы плазмалық жарғағы. Аксоқабықша құрылысы жағынан биологиялық жарғақтарға жатады, яғни ол қалындығы 6-10 нм протеинді-билипидті қабықша.

Аксоплазма (axoplasma; гр. axon — білік, ось; гр. plasma — қалыптасқан) — нейроцит аксонының цитоплазмасы. Аксоплазмада эндоплазмалық тордан туындайтын базофилді (хроматофилді) заттың кесекшелері болмайды, митохондриялар және жүйкелік медиаторларға толған мөлшері әртүрлі көпіршіктер болады. Ал...

Аксонема (axonema; гр. axon — білік; гр. nema — жіп) — плазмалық жарғақпен қапталған жасуша кірпікшесінің өзегі. Аксонема сақина тәрізді шеңбер бойымен орналасқан тоғыз жұп микротүтікшелерден (дублеттер) және сақина ортасындағы екі жеке микротүтікшелерден (сингалеттер)...

Аксон (гр. axon — білік, ось) — цитоплазмасында протеин түзуші органеллалары болмайтын нейроциттің] жіп тәрізді ұзын өсіндісі; нейрит нерв импульстарын бір жасушаның денесінен және дендриттерден келесі нейрон мен ағзаларға өткізетін нейронның ұзарған(1 м дейін)...